13. ตติยโมรนิวาปสูตร

ว่าด้วยผู้ประเสริฐเพราะมีธรรม 3 อย่าง

[585] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุผู้ประกอบด้วยธรรม 3 ประการ
เป็นผู้สำเร็จถึงที่สุด ฯลฯ เป็นผู้ประเสริฐแห่งเทวดามนุษย์ทั้งหลาย ธรรม 3
ประการคืออะไรบ้าง คือ สัมมาทิฏฐิ (ความเห็นชอบ) สัมมาญาณ (ความ
รู้ชอบ) สัมมาวิมุตติ (ความพ้นชอบ) ภิกษุประกอบด้วยธรรม 3 ประการ
นี้แล เป็นผู้สำเร็จถึงที่สุด ฯลฯ เป็นผู้ประเสริฐแห่งเทวดามนุษย์ทั้งหลาย
จบตติยโมรนิวาปที่ 13
จบโยธาชีวรรคที่ 4

อรรถกถาตติยโมรนิวาปสูตร

พึงทราบวินิจฉัยในตติยโมรนิวาปสูตรที่ 13 ดังต่อไปนี้ :-
บทว่า สมฺมาทิฏฺฐิยา ได้แก่ด้วยสัมมาทิฏฐิ ที่เกิดแต่วิปัสสนา
เพื่อประโยชน์แก่ผลสมาบัติ. บทว่า สมฺมาญาเณน ได้แก่ด้วยผลญาณ
บทว่า สมฺมาวิมุตฺติยา ได้แก่ธรรมคือผลสมาบัติที่เหลือ. ในสูตรแม้ทั้ง 3
เหล่านี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสหมายถึง พระขีณาสพอย่างเดียว ฉะนี้แล.
จบอรรถกถาตติยโมรนิวาปสูตรที่ 13
จบโยธาชีวรรควรรณนาที่ 4

รวมพระสูตรที่มีในวรรคนี้ คือ

1. โยธสูตร 2. ปริสาสูตร 3. มิตตสูตร 4. อุปปาทสูตร
5. เกสกัมพลสูตร 6. สัมปทาสูตร 7. วุฑฒิสูตร 8. ปฐมอัสสสูตร
9. ทุติยอัสสสูตร 10. ตติยอัสสสูตร 11. ปฐมโมรนิวาปสูตร 12. ทุติย-
โมรนิวาปสูตร 13. ตติยโมรนิวาปสูตร และอรรถกถา.

มงคลวรรคที่ 5

1. อกุศลสูตร

ว่าด้วยเหตุให้ตกนรกและขึ้นสวรรค์

[586] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคลประกอบด้วยธรรม 3 ประการ
ย่อมอุบัติในนรก เหมือนถูกนำตัวไปเก็บไปฉะนั้น ธรรม 3 ประการ คือ
อะไรบ้าง ? คือ กายกรรมเป็นอกุศล วจีกรรมเป็นอกุศล มโนกรรมเป็น
อกุศล บุคคลประกอบด้วยธรรม 3 ประการเหล่านี้แล ภิกษุทั้งหลายย่อม
อุบัติในนรก เหมือนถูกนำไปเก็บไว้ฉะนั้น.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย บุคคลประกอบด้วยธรรม 3 ประการ ย่อมอุบัติ
ในสวรรค์ เหมือนเขาเชิญตัวไปเก็บไว้ฉะนั้น ธรรม 3 ประการคืออะไรบ้าง ?
คือ กายกรรมเป็นกุศล วจีกรรมเป็นกุศล มโนกรรมเป็นกุศล บุคคลประกอบ
ด้วยธรรม 3 อย่างเหล่านี้แล ภิกษุทั้งหลาย ย่อมอุบัติในสวรรค์ เหมือนเขา
เชิญตัวไปเก็บไว้ฉะนั้น.
จบอกุศลสูตรที่ 1